Powered By Blogger

Saturday 7 April 2012

Κύκλος κυκλικής μουσικής και ποίησης Αρχαίας III

Επιστρέφοντας στο παραμελημένο ζήτημα της παραδοσιακής μουσικής της χώρας.

Προηγούμενες νύξεις

Η εξάπλωση της παραδοσιακής μουσικής, ενέχει κινδύνους για την αυθεντικότητά της, και ίσως για την ορθή κληροδότησή της στην επόμεη γενιά. Ενας φόβος, απόλυτα δικαιολογημένος, των ανθρώπων, που με πολύ κόπο, κατάφεραν να αντιμετοπίσουν την παραδοσιακή μουσική των διάφορων περιοχών της χώρας (η οποία μουσική, σε μεγάλο ποσοστό πρόκειται για μεσαιωνική μουσική, ένα μέρος της ιστορίας της Ελλάδας που αγνοείται) με την απαραίτητη προσοχή και ευλάβεια που της αρμόζει. Ισως πολλές φορές με δογματισμό, αυτό όμως σαν απάντηση, στις προκλήσεις που δέχεται το μουσικό στερέωμα, από ανθρώπους, που λόγω αγοράς (=marketing), αναπαράγει ή στρεβλώνει την παραδοσιακή μουσική, με προχειρότητα και άγνοια των μηχανικών της σύνθεσης και των κανόνων που διέπουν την μίξη μουσικών ειδών.


Η μίξη των μουσικών ειδών, είναι ένα ζήτημα, που έχει ταλανίσει κριτικούς, μουσικούς και κοινό, αλλά και την αντιμετώπιση του κοινού προς το μουσικό ιδίωμα της παραδοσιακής. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα αποτυχίας, ακόμα και συνθετών που το μεγαλύτερο έργο τους υπηρέτησε με επιτυχία το ιδίωμα.

Συνθέτες όπως ο Σκαλκότας ή ο Κωνσταντινίδης, προσπάθησαν με επιτυχία κυρίως και άλλες φορές με μέτρια αποτελέσματα, να αποδώσουν την παραδοσιακή μουσική, μέσα από την δυτική μουσική. Αλλά και νέοι συνθέτες και μουσικοί έχουν κάνει παρόμοιες επιτυχημένες προσπάθειες.


Kalamatianos - Suite Grecque, Chris Jarrett

Το μεγάλο κακό, παρόλα αυτά έχει γίνει κυρίως, από τους ανθρώπους, που ημιμαθείς, χωρίς ιδιαίτερη αγάπη για το αντικείμενο και χωρίς συνείδηση, ευτέλισαν την μουσική, και έπεισαν το κοινό πως αυτή η μουσική είναι "ελαφριά", πως είναι για τα πανηγύρια.. Η είναι για τις εθνικές γιορτές, συνοδεία λιπαρών εδεσμάτων.

Το κοινό το αποδέχτηκε, πως αυτή είναι η παραδοσιακή μουσική. Αυτό, γιατί λείπει το μέτρο σύγκρισης. Δεν ακούγονται, ούτε προβάλλονται οι άνθρωποι, που αναπαράγουν το είδος όπως πρέπει, ούτε οι μουσικοί που με βάση το είδος δημιουργούν νέες συνθέσεις. Αλλά ούτε και προβάλλεται η ιστορία του τόπου αυτών των περιόδων. Είμαστε μια κοινωνία, η οποία αντιμετοπίζει την ιστορία της με ένα κενό 1400 χρόνων περίπου. Χωρίς το μεσαίωνά της (υπό ρωμαϊκή κατοχή, αν και ουσιαστικά εκεί δημιουργούνται οι ρίζες της σύγχρονης ελληνικής κουλτούρας) και την αναγέννηση υπό τουρκική κατοχή.


Μίξη βυζαντινού πρώτου ήχου, με δυτική μουσική ΣΝΚ

Αυτή η απαξίωση, οδήγησε και στην καθυστέρηση της αναγέννησης της παραδοσιακής όπως έγινε σε άλλες χώρες, με παράδειγμα την Μεγάλη Βρετανία. Οι επιστήμονες που θα έπρεπε να θέσουν κανόνες που διέπουν το κάθε ιδίωμα, απλά δεν ασχολήθηκαν. Η έλλειψη όμως κανόνων, είναι αυτή που αποτρέπει την ανεξέλεγκτη στρέβλωση της μουσικής αυτής. Από την άλλη, οι κανόνες μπορούν να βοηθήσουν, επαγγελματίες μουσικούς, να αποδώσουν πιο ποιοτικά το ενδιαφέρον τους στο ιδίωμα.

ΣΝΚ


Thursday 5 April 2012

Κύκλος Κυκλικής Μουσικής κ Ποίησης Αρχαίας II

Η μουσικολογική έρευνα, τις περισσότερες φορές, χάνει τον προσανατολισμό της, γιατί μελετάται ασύνδετα από τις μηχανικές και τις ανάγκες της σύνθεσης.

Κάτω από τον αγώνα για κατανόηση των κανόνων που διέπουν την σύγχρονη μουσική, αναγκαστικά θα πρέπει να γυρίσουμε στο παρελθόν.

Τα ψήγματα όμως, πρακτικής της παλαιάς μουσικής, βρήσκονται διασκορπισμένα σε όλη την γηραιά ήπειρο.

Ίσως, ένα από τα ιερά δισκοπότηρα, των παλαιών πρακτικών, ήταν ο τρόπος που οι προαναγεννησιακοί βλέπαν και αντιμετοπίζαν τον ρυθμό.

Έχοντας ελάχιστα μέσα καταγραφής του ρυθμού, αναφέρουν αρκετοί θεωρητικοί, δεν μπορούμε να αναβιώσουμε και να φανταστούμε την απόδωση του ρυθμού.

Ακούγοντας βυζαντική μουσική σε κάποιο ναό, ίσως θεωρήσουμε πως δεν υπάρχει αυστηρό μέτρο. ή εαν ακούσουμε το παρακάτω

http://www.youtube.com/watch?v=vzIX7ZS3TEo&feature=related

παρόλα αυτά, εαν παρατηρήσουμε προσεκτικά, με ανοιχτό μυαλό, χωρίς να ψάχνουμε για μέτρο με τον μετα αναγεννησιακό ορισμό του μέτρου στη μουσική. Ανακλύπτουμε τον  βηματισμό.

http://www.youtube.com/watch?v=3TP1itJqv-E&feature=relmfu

και τι πιο ηλίου φωτεινότερο, από το γεγονός πως η σκωτσέζικη γκάιντα, είναι ένα εκκλησιατικό όργανο, με τρεις ισοκράτες και έναν αυλό που ονομάζεται chanter(=ψάλτης, ψαλτήρι).


Τι υπαγορεύει λοιπόν τον ρυθμο; Γιατί ήταν κάτι τόσο πασιφανές, ώστε να μην χρειάζεται καταγραφή  κατά την παλαιά μουσική; Βλέπουμε, αρχαίες επιγραφές, με σύμβολα που αντιστιχούνσε νότες (φθόγγους, ή χορδές, ή τόνους), αλλά όχι ξεκάθαρη ρυθμική καταγραφή. Το βήμα είναι η απάντηση αλλά όχι η εξήγηση. Την εξήγηση τη βλέπουμε μέσα απο την παλαιά ποίηση. Αυτή έδινε τον ρυθμό, και αυτή έπαιρνε τον ρυθμό από τη διάλεκτο. Και όλα αυτά μέσω βραχέως και μακρού, τονισμένης συλλαβής και ατόνιστης, θέσης και άρσης.

http://www.youtube.com/watch?v=ZRPmiB3Uw6c

 http://www.youtube.com/watch?v=FWiyKgeGWx0

Κύκλος Κυκλικής Μουσικής κ Ποίησης Αρχαίας

Κατά τον μεσαίωνα και την προκλασική περίοδο, η εκκλησιαστική μουσική, επιρρέαζε την κοσμική σε τέτοιο βαθμό, που οι ύμνοι γινόντουσαν νέα τραγούδια για την ταβέρνα και την φιλική παρέα. Αυτό τόσο στην δύση όσο και στην ανατολή. Αργότερα, επέστραφαν πίσω στο εκκλησιαστικό μέλος, και αυτό εμπλουτιζόταν.


http://www.youtube.com/watch?v=H0pddQEVTzc&feature=player_embedded


 Κάνοντας μια αυτοκριτική, οι θεωρητικοί των μοντέρνων καιρών, θα έπρεπε να αναγνωρίσουν πως, για χάρη του νέου και του δυσνόητου από το απλό κοινό, απολέσαν και παράδοση και πρακτικές που έχουν να κάνουν με την παλαιά μουσική. Το αποτέλεσμα ήταν, η παραδοσιακή να κληροδοτηθεί στους αμαθείς, και ερασιτέχνες, οι οποίοι μη μπορώντας να αποδώσουν σωστά τα τεχνικά μέρη, ευτέλισαν την παράδοση, και χωρίς να το θέλουν πολλές φορές, αλλά και εσκεμένα άλλες, δημιούργησαν μια απέχθεια του κοινού προς την παραδοσιακή μουσική, ή μια απαξίωση (αυτή είναι μουσική για τα πανηγύρια)

Μια δραματοποίηση αυτής της πορείας από τους Jethro Tull

http://www.youtube.com/watch?v=dh0woT7NkKI&feature=related


 Βέβαια υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα. Ανθρωποι οι οποίοι ενάντια σε κάθε ρεύμα του χωροχρόνου στον οποίο δρούν, προσπαθούν να αναβιώσουν τα χαμένα θραύσματα της παραδοσιακής μουσικής. Ομως τούτο δε φτάνει. Χρειάζεται μια αναγέννηση στον τομέα αυτή, σαν αυτή που έγινε επο της Α. Μ. Βικτωρίας στην σκωτία, όπου η παραδοσιακή μουσική, ξαναμπήκε στον χάρτη της λόγιας μουσικής, και επιβιώνει έως τις μέρες μας διανθισμένη και ζωντανή όσο ποτέ άλλοτε! Ελπίζω να δώ κάποτε, εικόνες σαν και αυτές στην Ελλάδα!!!

http://www.youtube.com/watch?v=qVztCC37wlc&feature=relmfu